اؤزگور قادين

آذربايجان قاديني

زامان فاكتورونون قادين حياتيندا رولو: تاريخي تجروبه و موعاصيرليك

+0 به یه ن
زامان فاكتورونون قادين حياتيندا رولو: تاريخي تجروبه و موعاصيرليك 

 حياتا و زامانا موناسيبتده جينسلرآراسي باشليجا فرق  

  عصردن-عصره كئچَرك دييشمز قالان، هر گون تكرار اولونان ائو ايشلري گؤرمك، اؤولاد بؤيوتمك و بو كيمي ديگر آناليق وظيفه لري هميشه ايجتيماعي فيكيرده قادينين „طبيعي فونكسيياسي "  كيمي قبول ائديليب. چوخ واخت قادين محض بو كيمي „طبيعي فونكسييالاري "  يئرينه يئتيرمه يه مجبور اولدوغوندان اؤز وارليغي نين يوكسك فورمادا تصديقي اوچون هئچ بير سبب گؤرمور. بوتون عؤمرو بويو قادين فاكتيكي اولاراق يئني هئچ بير شئي عرصه يه گتيرمير و پاسسيو فورمادا اؤز بيولوژي طالعييني ياشاماغا محكوم اولونور. 

  كيشيلرين حيات طرزينده ايسه وضعيت تاماميله باشقا جوردور. عاييله ني ماددي جهتدن تامين ائتمك فونكسيياسيني يئرينه يئتيرن كيشي قارشيسينا مقصد قويور و بو مقصده نايل اولماق يوللاريني ايشله ييب حاضيرلايير. قازانج الده ائتمك مقصديله كيشي يارانان هر بير ايمكاندان باجاريقلا ايستيفاده ائتمه يه سعي گؤسترير. واختيندان ثمره لي، ياراديجي شكيلده فايدالاناراق كيشي دايم فعاليتده اولان و ايره ليله ين اينسان كيمي فورمالاشير. حربي عملياتلاردا ايشتيراك ائده رك، شخصي بيزنئسيني قوراراق، تيكديگي چوخ مرتبه لي بينالارا باخاراق غورور حيسسي كئچيرير. مووففقيت الده ائتمك، اوغور قازانماق، ليدئرليك اوغروندا موباريزه كيشيلره داها چوخ خاص اولدوغوندان اونلار عادتن قادينلارا نيسبتن واختلاريني داها آكتيو ايشلره صرف ائدير، داها دولغون حيات طرزي كئچيريرلر. قادينلارين ايسه بؤيوك اكثريتي كيشيلردن فرقلي اولاراق ساكيت حيات ياشايير، بوش واختلاريني عاييله لرينه و اؤولادلارينا حصر ائتمه يه اوستونلوك وئريرلر. آنجاق بير شئيي اونودورلار كي، دينج حيات سورن قادين عؤمرو بويو موحاريبه  گؤرمه ميش اؤلكه كيمي دير.  

  يقين كي، آرانيزدا منه اعتيراض ائدنلر، „يارادان قاديني اؤولاد دونيايا گتيرمك و آنا اولماق كيمي بؤيوك بير شرفه لاييق گؤرموشدور "  دئينلرينيز ده اولاجاق. تاماميله دوغرودور. لاكين تاريخي تجروبه گؤسترير كي، اينسان حيات وئرمكله دئييل، اؤز حياتيني ريسكه آتماقلا جمعيت ايچريسينده يوكسَلير. محض بونا گؤره ده بشريت دونيايا اؤولاد گتيرن قادينا دئييل، دؤيوشن، يئري گلنده ايسه اؤلدورن كيشييه اوستونلوك وئرير و محض اونو قهرمان آدينا لاييق بيلير. زامان كئچديكجه قادينلار بو رئالليغي داها ياخشي درك ائتمه يه و اونلارا وئريلميش قيسا عؤمرو آنجاق ائو ايشلرينه صرف ائتمَگين، حياتا تكجه مطبخ پليته سي مؤوقئعييندن باخماغين يانليش اولدوغونو آنلاماغا باشلاديلار. 

قادين و اونون محدود زاماني  

  اوزون مودت جمعيتده بئله بير فيكير كؤك سالميشدي كي، قادين موطلق ائو ايشلري ايله مشغول اولماليدير. آما زمانه دييشديكجه، باخيشلار دا موعاصيرلشمه يه باشلادي. آرتيق چوخلاري اعتيراف ائدير كي، همين فيكير قديم دؤورلرده - كيشيلرين پول دالينجا قاچديغي، قادينلارين ايسه ائوده اوتوردوغو واختلارا داها چوخ اويغون گليردي. طبيعي كي، ائوده اوتوران آدامين اونون سليقه-ساهمانينا رعايت ائتمه سي داها آغلاباتان ايدي. ايندي ايسه آذربايجان دا داخيل اولماقلا بير چوخ اؤلكه لرده قادينلار دا اؤزل و دؤولت موسسيسه لرينده چاليشير، ائوه چؤرك پولو گتيريرلر. قادينلار تدريجن جمعيتين ياراتديغي كومپلئكسلردن آزاد اولور، اوللر كيشي پئشه سي ساييلان ايشلري گؤرورلر. اونلار وكيل، موهنديس پئشه سينه يييله نير، ديپلومات اولورلار. اونلار دا عكس جينسين نوماينده لري كيمي سحر ائودن چيخيب آخشام ازگين، يورغون حالدا اؤز اوجاقلارينا قاييديرلار. بونونلا ياناشي اكثر خانيملار ائوده ده واختلاريني معيشت ايشلرينه صرف ائتمه لي اولورلار.  

  آمئريكانين Salary.Com Inc. تدقيقات مركزي نين ائكسپئرتلري نين حسابلامالارينا گؤره، اگر ائودار قادينلارين امگي پوللا اؤدنيلسيدي، او زامان اونلارين ماعاشي سعيله چاليشان ارلري نين امك حاقيندان خئيلي يوكسك اولاردي. بئله كي، همين ائكسپئرتلرين حسابلامالاري نتيجه سينده موعين اولونموشدور كي، ائودار قادين هفته نين 91 ساعاتيني ايشله يير، اؤزو ده عئيني واختدا موختليف ايشلري گؤرور - ائو ييغيشديرير، پالتار يويور، يئمك بيشيرير، اوشاقلارين درسلري، تربييه سي ايله مشغول اولور و س. دئمه لي، موعاصير قادينلار هم ائوده، هم ده ائودن كناردا ايشله ييرلر. بو ايسه چوخ چتيندير. خوصوصيله ده اوچونجو دونيا اؤلكه لرينده ياشايان قادينلارين وضعيتي داها آغيردير. چونكي اونلارين مطبخلري اينكيشاف ائتميش غرب اؤلكه لرينده ياشايان خانيملارين مطبخي كيمي بوتونلوكله آوتوماتلاشديريلميش جيهازلاردان عيبارت دئييل. 

  بوندان علاوه  قادينلار اؤز خاريجي گؤرونوشلرينه ده واخت آييرمالي و دايما باخيملي اولمالارينا ديقت يئتيرمه ليديرلر. بوتون بونلار اونو دئمه يه اساس وئرير كي، كيشيلردن فرقلي اولاراق قادينلارين زاماني داها محدوددور، اونلار واخت قيتليغيندان داها چوخ اذيت چكيرلر و بو سببدن ده واختلارينا داها چوخ قناعت ائتمه يه مجبور اولورلار.  

  ياش و قادينين الده ائتديگي اوغورلار  

  عادتن قادينلار هر زامان جاوان قالماق ايسته ديكلري اوچون ايللرين تئز اؤتوب كئچمه سيندن، ياش اوستونه ياش گلمه سيندن داها تئز تاثيرله نيرلر. مشهور فرانسيز ژورناليستي آلفونس كارر دئميشدير: قادينين هميشه اوچ جور ياشي اولور - بيري اونون گؤرونن ياشي، ديگري حقيقي ياشي، اوچونجوسو ايسه اونون اؤزو-اوزونه وئرديگي ياشدير. فيكريمجه قادينين اؤزو-اوزونه وئرديگي ياش داها بؤيوك اؤنم كسب ائدير. قادين اؤزونو پسيخولوژي باخيمدان نئچه ياشيندا حيسس ائديرسه، دئمه لي ائله محض او ياشدادير. چونكي اگر اينسان پسيخولوژي جاوانديرسا، او فيزيكي باخيمدان دا جاوان اولاراق قالير.  

  تاريخده ايز قويموش مشهور خانيملارين ترجومئيي-حاليني اوخودوقدا بللي اولور كي، اونلار محض اؤز توكنمه ين ائنئرژيلري ايله هاميني حئيرته گتيريبلر. بو ائنئرژي اونلارين گؤزلرينه ايسته نيلن ياش دؤورونده پارلاقليق وئرميش، اونلاري اؤز گوجو، نوفوذو، پوتئنسيالي، باجاريغي ايله دييشيكليكلره جسارت ائتمه يه روحلانديرميشدير. بلكه ده محض بئله بير روح يوكسكليگي و حيات عشقي ايله دولو اولان ائنئرژييه ماليك اولدوغوم اوچون ياشجا مندن گنج اولان خانيملارا قارشي هئچ واخت پاتولوژي قيسقانجليق حيسس ائتمه ميشم. بئله كي، „آغيل ياشدا دئييل، باشدادير "  مثلي ايله تاماميله راضيلاشسام دا، لاكين بير شئيي ده هر زامان وورغولاييرام كي، تجروبه محض ياشدادير. عاغيلي، بيليگي اينسان كيتابلاردان دا اوخويوب منيمسه يه بيلر، لاكين تجروبه ني يالنيز ياشاماق اولار. اودور كي، عزيز خانيملار، ياشيميزين آرتماسي ايله حيات تجروبه ميزين ده آرتديغيني هئچ واخت اونوتمامالي ييق. اونوتماق لازيم دئييل كي، زامانين تئز كئچمه سي و گنجليك ايللري نين آرخادا قالماسي هله حياتين بيتمه سي دئمك دئييلدير. عكسينه محض ياش آرتديقجا قادين پاسسيوليكدن اوزاق اولماغا چاليشمالي، نئقاتيو دوشونجه لردن قاچمالي، چوخلو يئني اينفورماسييالار الده ائتمه يه و موختليفلييه جان آتماليدير.  

  لاكين بوتون بونلارا باخماياراق آپاريلان تدقيقاتلار نتيجه سينده موعين اولونموشدور كي، تكجه بالئرينا، ايدمانچي، آكتريسا، مودئل صنعتينه صاحيب اولانلارين دئييل، ائله ايسته نيلن پئشه ده چاليشان قادينلارين اوغور الده ائتمه سي، رئال غلبه لر قازانماسي اوچون ان اويغون ياش دؤورو 16-35 ياش آراسيدير. بو فاكت تاريخده ايز قويموش مشهور قادينلارين، دييشيكليكلره جسارت ائتميش اؤرنك خانيملارين حيات تجروبه سينده ده اؤز عكسيني تاپميشدير.  

  ·       كوسمئتيكا ايمپئريياسي نين بانيسي ساييلان ائستئ لاودئر(Este Lauder) كوسمئتيك كرئملر ايستحصال ائدن شيركتيني 25 ياشيندا اولاركن ياراتميشدي. 

  ·       دئتئكتيو ژانري نين كراليچاسي آقاتا كريستي(Aqata Kristi) ايلك رومانيني 28 ياشيندا نشر ائتديرميشدي. 

  ·       افسانوي فرانسيز خانيمي، مودئليئر، دونيانين ان تانينميش ماركالاريندان بيريني يارادان كوكو شانئل (Koko Şanel) 29  ياشيندا ايكن پاريسده ايلك مودا ائويني آچميشدي. 

  ·       يلليك گليري ميليون دوللارلا اؤلچولن، بيزنئس ساحه سينده آمئريكانين ان اوغورلو ايشگوزار خانيملاريندان حساب اولونان ليندا واچنئر(Linda Vaçner) 29 ياشيندا بؤيوك بير شيركتين ويتسئ-پرئزيدئنتي وظيفه سينه تعيين اولونموشدو. 

  ·       هولليوودون تانينميش آكتريساسي شرون استوون(Şeron Stoun) ايلك دفعه  32 ياشيندا ايكن كينودا باش رولدا اويناميش و محض بو رولدان سونرا اونو دونيا ميقياسيندا مشهورلاشديران فيلملره دعوت آلماغا باشلاميشدي. 

  ·       20. عصرين ان گؤركملي سياسي خاديملريندن بيري، بؤيوك بريتانييانين باش ناظيري اولان، تاريخده دمير لئدي كيمي تانينان مارقارئت تئتچئر(Marqaret Tetçer) 33 ياشيندا پارلامئنت سئچكيلرينده غاليب گلَه رك دئپوتات مانداتيني قازانميشدي.   

  بو كيمي چوخلو ميثاللار گتيره رك گؤسترمك ايسته ييرم كي، واخت عاميلي، زامان مسله سي حياتيميزين بوتون ساحه لرينه سيرايت ائدير. بونو ياخشي باشا دوشن و بؤيوك هدفلره جان آتان قادينلار محض گنج ياشلاريندا اؤز اوغورلاري نين تمليني قويماغا چاليشيرلار. 

  قادين و كاريئرا(شغل) پيلله سينده يوكسَليش  

   قادين اؤز زامانيني ديرلنديرمه لي و ديرلي واختيندان ثمره لي ايستيفاده ائتمه ليدير. واختيله مشهور فيلوسوفلاردان بيري نين بئله بير فيكرينه راست گلميشديم: او بيري دونيايا اينسان روحو اؤزو ايله برابر عاغيل و آلديغي تحصيلي آپارير. اينسان دونياسيني دييشندن سونرا اونون عمللري، قوروب تيكديكلري، چاليشيب، يازيب ياراتديقلاري بو دونيادا قالير و يالنيز بو مقاملار اونون بيوقرافيياسيندا اؤز عكسيني تاپير. اودور كي، قادين ائو ايشلري، معيشت قايغيلاري، اوشاقلارين تربييه سي ايله اؤز وظيفه سيني بيتميش حساب ائتمه مه لي، عؤمور آدلي سرمايه ني بوشونا خرجله مه مه ليدير. هر حالدا اؤولاد بؤيوتمگي، عاييله پروبلئملري ايله مشغول اولماغي هر بير قادين باجارار، لاكين اؤز ساحه سينده تايي-برابري اولمايان يئك موتخصيصه چئوريلمك جسارتي نادير قادينلارين باجاراجاغي بير ايشدير. بوندان باشقا آپاريلان آراشديرمالارا گؤره ايشله مه ين قادينلا موقاييسه ده ايشله ين قادين ائوده داها چوخ سؤز حاقينا صاحيب اولور.  

  تاريخي اينكيشافين بوتون مرحله لرينده كاريئرا قورماق و بو يولدا ايره ليله مك قادينلار اوچون هئچ ده آسان اولماميشدير. بئله كي، عادتن  " ضيف جينس "  كيمي قبول ائديلن قادين ايشگوزار سفئرادا(حؤوزه ده) هميشه اؤز كيشي همكارلاريندان اوستون اولماغا چاليشماليدير كي، اونلارلا بير سويييه ده اولماق ايمكاني الده ائتسين. اونا گؤره ده قادينين كاريئرا پيلله سينده يوكسه ليشي اوچون اوخوماغي، تحصيل آلماغي چوخ واجيبدير. ايراده، جسارت، علمي گوج، زامانيني بوش يئره كئچيرمه مك ورديشي - كاريئرا پيلله سينده يوكسه ليشين دؤرد ان واجيب شرطيدير. خوصوصن ده علمي گوج اولمادان هئچ بير قادين اينكيشافا نايل اولا بيلمز. چونكي اوخومايان، هر هانسي بير پئشه يه يييلنمه ين، واختيني بيليك قازانماغا صرف ائتمه ين ساوادسيز قادينين جمعيتده يئر توتماسي چوخ چتين مسله دير. بلي، عزيز خانيملار، هر حالدا كيتاب اوخوماق، بيليگينيزي آرتيرماق پاسسيو حيات طرزي كئچيرمكدن، ساعاتلارلا گوزگو قارشيسيندا اَيلشمكدن، غئيبت ائتمكدن، واختينيزي آمانسيزجاسينا ايشغال ائدن تئله سئرياللارا باخماقدان داها ياخشيدير.   

  كاريئرا پيلله سينده يوكسلمگي هدفه آلان قادين عنعنه وي حيات طرزيندن ايمتيناع ائدير. چونكي حياتدا نيسه نايل اولماق اوچون نييسه قوربان وئرمك طلب اولونور. او، ائو ايشلريني داها قيسا زاماندا يئرينه يئتيرمه يه، تئلئويزورا داها آز باخماغا ورديش ائدير، بوتون بونلارين عوضينه واختيني داها چوخ اؤز ساحه سينه داير كيتاب و ژورناللاري اوخوماقلا كئچيرير. او، آرتيق  " موتيواسييا(انگيزه) " ،  " رئيتينق (رتبه) " ،  " تايم مئنئيجمنت(واختين مديريتي) "  مسله لري ايله ماراقلانماغا باشلايير. اؤز ايشيني پئشكار سويييه ده يئرينه يئتيرمك مقصديني قارشيسينا قويان قادين سحرلر زنگلي ساعاتدان داها اؤنجه يوخودان اويانير، گئجه لر ايسه ايشله علاقه دار بو و يا ديگر پروبلئمي حلل ائتمه ميش ياتماغا گئتمير.  

  قادين كاريئرا پيلله سينده ايره ليله يرك ان پارلاق اوغورلار قازانماق ايسته ييرسه، البتته كي، بو يولدا چاليشماليدير. حاضيردا امك بازاريندا وضعيت دييشميشدير، قادينلار اوچون داها گئنيش ايمكانلار يارانميشدير. ايش حياتيندا گؤزلليك و پولون اساس رول اويناديغي دؤور آرخادا قالميش، داها چوخ قادينلارا خاص اولان خوصوصيتلر، يعني كرئاتيوليك(خلاق ليق)، نيظام-اينتيظام، اينتويسييا، مسئوليت حيسسي باشليجا يئري توتماغا باشلاميشدير. اودور كي، قادين يارانان هر بير الوئريشلي ايمكاندان ايستيفاده ائتمه يه، اله دوشن هر بير فورصتدن يارارلانماغا، حياتدان او درجه ده ماكسيموم فايدا الده ائتمه يه چاليشماليدير كي، سونرادان عؤمرونو  " كاشكي لرله "  باشا وورماسين.  

  اگر حقيقتن باشقالارينا نومونه اولاجاق ايشلر گؤرمك، عؤمور آدلي سرماينيزي بوشونا خرجله مه مك نيتينده سينيزسه، او زامان كاريئرا قورماق نامينه آشاغيداكي تؤوصييه لره عمل ائتمگينيز گركدير:  

  - هر گون اوچون پلان توتوب يئرينه يئتيرمه لي اولدوغونوز ايشلرين سيياهيسيني ترتيب ائتمه لي سينيز؛  

  - ائو ايشلرينه گون عرضينده ايكي ساعاتدان چوخ واخت آييرماماليسينيز؛  

  - فايداسيز تئلئفون دانيشيقلاري ايله، تئلئويزورا باخماقلا، اينتئرنئتده اَيلنجه لي واخت كئچيرمكله مشغول اولماماليسينيز؛  

  - كرئاتيو(خلاق) اولماغا، عئيني واختدا پارالئل اولاراق بير نئچه ايشين عؤهدهسيندن گلمه يه چاليشماليسينيز؛  

  - واختينيزين بؤيوك بير حيصه سيني آلان و بونونلا دا گون عرضينده پلانلاشديرديغينيز ايشلري رئاللاشديرماغا مانع اولان قوناق قبولو پروسئسيني مومكون قدر آزالتمالي سينيز؛  

  - ايشينيزه جيدي شكيلده ياناشماقلا و امك صرف ائتمكله گئج-تئز اوغور قازاناجاغينيزا اولان اينامينيزي هئچ واخت ايتيرمه مه لي سينيز؛  

  - ايلك باخيشدان بوتون زحمتينيز هدره گئتميش كيمي گؤرونسه بئله اؤزونوزده گوج تاپيب، ريسكه گئديب مقصدينيزه نايل اولماق اوچون هر شئيي يئنيدن باشلامالي سينيز.  

  سوندا ايسه سيزه ساده جه بونو دئمك ايسته ييرم. كاريئرا قورماق قادين اوچون رنگارنگ و ماراقلي اولدوغو كيمي عئيني زاماندا دا چتين بير ايشدير. چونكي عاييله قايغيلاري، ائو ايشلري ايله علاقه دار يوكون بؤيوك بير حيصه سيني محض قادينلار اؤز چيگينلرينده داشيديقلاريندان و دايما طراوتلي قالمالاري اوچون اؤزلرينه داها چوخ قوللوق ائتمه يه مجبور اولدوقلاريندان اونلار كيشيلرله موقاييسه ده واخت آزليغيندان داها چوخ اذيت چكيرلر. آما نه اولسون؟ چتينليك هر شئيين اولينده داها چوخ اولور. اگر سيز او چتينليكلردن قورخمورسونوزسا، اؤز گوجونوزه و باجاريغينيزا گووه نيب بو يولدا ايناملا آدديملاييرسينيزسا، هر شئي يولونا دوشه جك. چتينليكلر گئريده قالديقدا ايسه اؤزونوزه يالنيز بو سؤزلري دئيه جكسينيز: نه ياخشي كي، من بونو ائتديم!!!! 

  حاضيرلايان :    لئيلا ايبراهيمووا 

  كؤچورن : آيدا بيات

   


آچار سؤزلر : قادین,