اؤزگور قادين

آذربايجان قاديني

عوثمانليدا يايينلانان تورك قادين درگيلري

+0 به یه ن

 

  عوثمانليدا يايينلانان تورك قادين درگيلري

   توركييه ده بوگون قادينلار اوچون بير چوخ درگيلر ياينلانماقدادير.  آنجاق عوثمانلي  قادين درگيچيليگي نين گئچميشي نين چوخ زنگين اولدوغونو بيليردينيزمي؟............



آرديني اوخو

آچار سؤزلر : قادین, تورک,

نيظامي نين حؤكمدار قادين صورتلري

+0 به یه ن

 نيظامي نين حؤكمدار قادين صورتلري  

     نيظامي نين قلمه آلديغي تاريخي قهرمانلار و بونلارلا علاقه دار تصوير ائتديگي حاديثه لر تكجه شاعير تخييولونون محصولو اولماييب، محض مؤوجود تاريخي شخصيت و حاديثه لرين بديعي گئرچكليكله ترننومودور. ايسكندرين آذربايجانا گلمه سي، نوشابه ايله گؤروشو، شيرواندان كئچيب دربنده گئتمه سي، تورك خاقانلاري ايله ديپلوماتيك علاقه لري، صولح-دوستلوق موقاويله لري، عهد-پئيمانلاري، اورتا-آسيا، چينه سفري و ساير ده نيظامي يه معلوم اولان مؤعتبر تاريخي دليللر، حقيقتلر ايدي. و بونلاري اينكار ائتمك اوچون، هله ليك هئچ كس، هئچ بير تدقيقاتچي اورتايا توتارلي فاكت-دليل چيخارا بيلمه ييب. بو حقيقتي تصديق اوچون ايسه تاريخده كيفايت قدر دليللر واردير.



آرديني اوخو

آچار سؤزلر : قادین,

اوغوز ائلي نين خانيملاري

+0 به یه ن

اوغوز ائلي نين خانيملاري

يازان : كامران علي يئو

” دده قورقود “  ائپوسو بيزه بللي اولان بوتون قهرمانليق و وطنپرورليك مضمونو ايله بيرگه قالين اوغوز ائلي نين دوشونجه سيستئميني ده كيفايت قدر نوماييش ائتديرير. آما مسله اوندا دئييل كي، هر بير فولكلور نومونه سي، ياخود فولكلور آبيده سي خالق تفكورونون جانلي اينعيكاس فورماسيدير، هم ده معنا و مطلب اوندادير كي، خالق تفككورونون قورويوجوسو اولان ائپوس متني خالقين همين متنده آچيق شكيلده ايفاده ائده بيلمه ديگي بير سيرا فيكيرلرين ده موحافيظه مكانيدير. 



آرديني اوخو

"ايشيق" قادين آزادليغي نين بايراقداري

+0 به یه ن

ايشيق قزئتي 

"ايشيق" قادين آزادليغي نين بايراقداري

 قادينلار اوچون ايلك مطبوع اورقان

 روسييادا ايلك قادين نشري هله 18-جي يوزيلده كنياگينيا داشكووانين رئداكتورلوغو ايله چيخان  " Nevinnoye uprajneniya"  ( " معصوم تعليملر " ) درگيسي اولسا دا، قادين حوقوقلاريني مودافيعه  ائدن درگي -  " Soyuz jenşin"  1907-1909-جو ايللرده ايشيق اوزو گؤرموشدو. اونون يازيلاري اساسن قادينلارين سئچكي حوقوقو، جينسلرين حوقوق برابرليگينه  حصر اولونوردو. روسييا توركلري نين ايجتيماعي حياتيندا ايسه ايلك قادين درگيسي 1906-جي ايلين يانواريندا باخچاسارايدا (كيريم) نشره باشلاميشدي.  " عالمي-نيسوان "  آدي ايله چيخان بو نشرين رئداكتورو  " ترجومان "  قزئتي نين رئداكتورو ايسماييل بي قاسپرينسكي نين قيزي شفيقه خانيم ايدي. نشر بير ايل داوام ائتميش، 40-آ ياخين سايي ايشيق اوزو گؤرموشدو. بو عرفه ده عوثمانليدا قادينلار اوچون ايكي نشر - هفته ليك ايللوستراسييالي -  " قادينلار قزئته سي "  و  " نيسوان "  درگيلري چيخيردي.



آرديني اوخو

آچار سؤزلر : قادین,

ايسلام اؤنجه سي توركلرده قادينين يئري و اؤنمي

+0 به یه ن

 ايسلام اؤنجه سي توركلرده قادينين يئري و اؤنمي

   

   اسكي تورك توپلوملاريندا عاييله ان اؤنملي سوسيال بيرليك اولدوغوندان، عاييله نين تمليني تشكيل ائدن قادين، تورك دستانلاريندا و تورك فلسفه سينده ائله اوجا بير مرتبه يه قورولموشدور كي قاديني ائله اوجا  بير وارليق حالينه گتيرن تؤره يه و كولتوره حئيران اولمامانين ايمكاني يوخدور. قادين، كيشي نين بيريجيك يولداشي و اوشاقلاري نين آناسي اولماق كيمي اؤنملي بير وظيفه ايله گؤرَولنديريلميشدير. داها دا اؤنمليسي تورك ميلتي نين تك بركت قايناغيدير. اؤزونه وئريلن بير تاخيم حاققلاردان دولايي خانلارين، خاقانلارين، جنگاورلرين اؤنونده سايقييلا اَييلديكلري بير شرف آبيده سيدير.   

    تورك دستانلاريندا قادين ايلاهي بير وارليق قونومونا گلميشدير. ائله كي ائريشيليب دوقونولماسي، قوقلانماسي، قيساجا بئش دويويلا آلقيلانماسي نين ايمكاني يوخدور. ياراديليش دستانيندا، آللاها اينسانلاري و دونياني ياراتماسي اوچون فيكير و ايلهام وئرن  ” آق آنا “  آديندا بير قاديندير. اوغوز قاغانين ايلك آروادي ، قارانليغي ياراراق، گؤيدن ائنن ماوي بير ايشيقدان، ايكينجي آروادي ايسه قوتسال بير آغاجدان دوغموش اينسان اوستو وارليقلاردير. ياكوتلاردا  ” آق اوغلان “  آغاجين ايچيندن چيخان نورلو بير قادين طرفيندن اميزديريلميشدير. ايلك تورك يازيتلاريندان اولان بيلگه قاغان كيتابه سينده قاغان:  ” سيزلر آنام خاتون، بؤيوك آنالايم، خالا و عمه لريم، پرنسسلريم… “  خيطابي ايله سؤزه باشلار.



آرديني اوخو

تورك ميتولوژيسينده قادين

+0 به یه ن

تورك ميتولوژيسينده قادين

    قادين، نسيللرين دوامي نين ساغلانماسيندا ان بؤيوك موژده چي اولاراق اينسان اوغلونون تاريخ صحنه سينه ايلك چيخيشيندان بوگونه يئريني آلميشدير. تاريخسل گليشيمين بللي آشامالاريندا خور گؤرولموش و آشاغيلانميشدير. اؤرنگين چينده اركك اوشاقلاري ايلك دوغدوقلاريندا باهالي بئزلره ساريليركن قيز اوشاقلاري اوجوز و اسكي بئزلره ساريليردي. بللي بير دؤنمه قدر خريستييانليقدا قادينلار اينجيلي الينه آلابيلمزديلر. عربلر قيز اوشاقلاريني خور گؤرور حتا كيمي زامان ديري ديري گؤمرديلر. دونيادا كي بو مؤوجود دوزه نين عكسينه تورك توپلومو قادينينا دگر وئرميش، اونا جينسلليك ديشيندا بير بيره ي كيمليگي قازانديرميش؛ قاديني مسلكداش، آرخاداش يا دا هرهانسي بير سوسيال ايليشكي نين باش مئعماري اولاراق گؤره بيلميشدير. بو صورتله اؤزونو تانييان و بيلن قادين-اركك تيپي اورتايا چيخميش و گووَن، سايقي، سئوگي باغلامينداكي كؤكلو تورك عاييله سيستئملري قورولابيلميشدير. بو دوروم يابانجي آراشديرماجيلارين دا ديقتيني چكميشدير و تورك قاديني حاققيندا بو آچيقلامالاري ياپماغا يؤنلنديرميشدير. اؤرنگين ايبن فضلان تورك قادينلاري نين، نه ائشلري نين نه ده يابانجي ارككلرين اؤنونده قاپانماديقلاريني، زينانين نه اولدوغونو بيلمه ديكلريني سؤيلر. كريزي ايسه تورك قادينلاري نين چوخ عيفتلي اولدوقلاريني وورغولايار. پلانو جارپيني توركلرين قادينلاري عيفتليدير، اونلارين آراسيندا عيفتسيزليك ايشيتيلميش دئييلدير دئير. ماركو پولو دا  ” تاتارلارين قادينلاري دونيادا ان شرفلي قادينلاردير، اونلار ائشلريني چوخ سئورلر و سايارلار. ائوليليكده ارككلرين قادينلارلا موناسبتيني گؤرمك اينساني حئيرته دوشورور “  دئير. توم بو سؤيلننلر توپلومدا قادينا يوكلنن مزييتين آچيق بير گؤسترگه سيدير. توركلر اوچون قادين آنادير، اوركده يانان سئودا قورو، گؤنولده توتوشان يار عئشقيدير. جاندير، جاناندير…



آرديني اوخو

آچار سؤزلر : قادین, تورک,

آذربايجان ميللي گئييملري

+0 به یه ن

 آذربايجان ميللي گئييملري 

  آذربايجان ميللي گئييملري خالقين ماددي و معنوي مدنيتي نين چوخ چتين و اوزون چكن اينكيشاف گئديشي نتيجه سينده يارانميشدير. گئييم خالقين تاريخيله چوخ سيخ علاقه داردير. بئله كي، خالقين ماددي مدنيتيني، خالقي خاص اولان خوصوصيتلري داها چوخ عكس ائتديرير و خالقين سارسيلماز ائتنيك نيشانه لرينه عاييددير. خالقين ائتنيك، تاريخي، خالق ياراديجيليغي نين بديعي خوصوصيتلري، اونلارين موختليف حالدا فورمالاشمالاري، بديعي بزك ناخيشلاري، توخوجولوق خالق گئييمينده اؤز عكسيني تاپميشدير. آذربايجان اون يئددينجي عصرده ياخين شرقين ان بؤيوك ايپكچيليك اؤلكه سي كيمي تانينيردي و شيروان ايالتي آذربايجاندا ان ايري ايپكچيليك رايونو ايدي. بوندان باشقا آذربايجانين شاماخي، باسقال، گنجه، شكي، شوشا رايونلاريندا دا ايپكچيليك ايستحصالي چوخ اينكيشاف ائتميشدير.



آرديني اوخو

آچار سؤزلر : میللی, آذربایجان,

اويغور تورك ميتولوژيسينده قادين قهرمانلار

+0 به یه ن

اويغور تورك ميتولوژيسينده قادين قهرمانلار 

تورك كولتور تاريخينده، كيشي قهرمانلارين يانيندا قادين قهرمانلارين گره ك ميتولوژيك آنلاتمالاردا گركسه آيري سؤزلو كولتور اورونلرينده اؤنملي بير يئري اولدوغو بيلينمكده دير. اويغور توركلري نين ميتولوژيك آنلاتمالاري باشدا اولماق اوزره، دستان، افسانه و خالق شئعيرينده ده چشيدلي قادين قهرمانلار يئر آلماقدادير.



آرديني اوخو

آچار سؤزلر : قادین, تورک,